ବାଜରା(Pearl Millet/Spiked Millet/ Candle Millet/Cattail Millet)

ବାଜରା ଏକ ବଡ଼ ଦାନାଯୁକ୍ତ ପୌଷ୍ଟିକ ଶସ୍ୟ ଅଟେ । ଏହାକୁ ଇଂରାଜୀରେ Pearl Millet/Spiked Millet/ Candle Millet/Cattail Millet କୁହାଯାଇଥାଏ । ଏହାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ Pennisetum glaucum ଏହା ଦେଖିବାକୁ ଅଳ୍ପ ସବୁଜ ମାଟିଆ ଓ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ । ଆହା ସ୍ୱାଦରେ ମଧୁର ଓ ରୁଚିକର ହୋଇଥାଏ । ଜାଉ କିମ୍ବା ରୂଟି ଆକାରରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । 100 ଗ୍ରାମ ଶସ୍ୟରେ ଥିବା ଖାଦ୍ୟଗୁଣ ଗୁଡ଼ିକ ହେଲା-

Contents hide

11 ସମନ୍ୱିତ ରୋଗ-ପୋକ ପରିଚାଳନା

12 ଅମଳ-

13 ଆୟ-

14 ବ୍ୟୟ-

14.1 ମିଲେଟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକ ଜାଣନ୍ତୁ ।

15 ଜାଣନ୍ତୁ କିଛି କୃଷି ସୂଚନା

କ୍ର.ସଂ.	ଖାଦ୍ୟସାରର ନାମ	ଏକକ	ଶତକଡ଼ା ପରିମାଣ
1	ପୁଷ୍ଟିସାର	ଗ୍ରାମ	11.6
2	ଶ୍ୱେତସାର	ଗ୍ରାମ	66.5
3	ସ୍ନେହସାର	ଗ୍ରାମ	5.0
4	ଖାଦ୍ୟ ଜାତୀୟ ତନ୍ତୁ	ଗ୍ରାମ	16.0
5	ଖଣିଜ ଲବଣ	ଗ୍ରାମ	2.3
6	କ୍ୟାଲସିୟମ ବା ଚୂନ	ମି.ଗ୍ରାମ	42
7	ଫସଫସରସ୍	ମି.ଗ୍ରାମ	296

ଫୁସଫୁସ ଜନିତ ରୋଗ ଯଥା- କାଶ, ଶ୍ୱାସ, ସର୍ଦ୍ଦି ଓ କଫ ରଗର ଉତ୍ତମ ପଥ୍ୟ ଅଟେ । ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ଏହା ସୀମିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ ।

ମୃତ୍ତିକା-

ନିମିଡ଼ା, ଦୋରସା ମାଟି ଏହି ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ ।

କିସମ-

କ୍ର.ସଂ.	କିସମର ନାମ	ଅମଳ ଅବଧି (ଦିନ)	ବିଶେଷ ଗୁଣ
କମ୍ପୋଜିଟ କିସମ
1	WBC-75	90
2	BSB-15	95
3	ନିର୍ମଳ-2475	76
ସଙ୍କର କିସମ
7	MBH-1108	85-90
8	BI-1048	85-90
9	PB-1705	79
10	PB-1780	80
11	GK-1116	81
12	ମହାବିକ1005	81
13	NBH-5767	83
14	ବାୟୋ-8-145	87
15	HHB-229	75
16	HHB-1200	80

ବୁଣିବା ସମୟ-

ବର୍ଷାଋତୁ-ଜୁନ୍

ଶୀତଋତୁ-ଅକ୍ଟୋବର

ବିହନ ପରିମାଣ-

4 କି.ଗ୍ରା. / ଏକର

ବିହନ ବିଶୋଧନ-

3 ଗ୍ରାମ ଥିରାମ 75 % WP କିମ୍ବା

2 ଗ୍ରାମ କାର୍ବୋଣ୍ଡାଜିମ 50 % WP / କି.ଗ୍ରା. ବିହନ

ବୁଣିବା ବ୍ୟବଧାନ-

	ଦୂରତା ସେ.ମି.
ଧାଡିକୁ ଧାଡ଼ି	45
ଗଛକୁ ଗଛ	12-15
ଗଭୀରତା	5
ବର୍ଗମିଟର ପ୍ରତି ଗଛ ସଂଖ୍ୟା	14 ରୁ 18 ଟି

ଗଛ ଦୁଇ ସପ୍ତାହ ହେଲେ ଗଛକୁ ଗଛ 12-15 ସେ.ମି. ବ୍ୟବଧାନ ରଖି ବଳକା ଗଛ ଉପଡ଼ି ଦିଅନ୍ତୁ ।

ଜମି ପ୍ରସ୍ତୁତି-

ମାଟିକୁ ଭଲଭାବରେ ଚାଷକରି ଗୁଣ୍ଡ କରନ୍ତୁ । ଶେଷ ଓଡ଼ ଚାଷ ପୂର୍ବରୁ ଏକର ପ୍ରତି 2 ଟନ୍ କମ୍ପୋଷ୍ଟ ଖତ ମାଟିରେ ମିଶାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । ଉଇ ଲାଗୁଥିଲେ ଏକର ପ୍ରତି 10 କି.ଗ୍ରା. କ୍ଲୋରପାଇରିଫସ୍ 1.5 % ଗୁଣ୍ଡମାଟିରେ ପ୍ରୟୋଗ କରି ଭଲଭାବରେ ମିଶାଇ ଦିଅନ୍ତୁ ।

ବୁଣା ପ୍ରଣାଳୀ-

ଗୋଜି ଲଙ୍ଗଳରେ ସିଆରରେ ଆବଶ୍ୟକ ପରିମାଣର ସାର, ଖତ ଦେଇ ସଠିକ ଦୂରତା ରେ ବିହନ ଲଗାଇ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମାଟି ଘଡ଼ାଇ ଦିଅନ୍ତୁ ।

ସାର ପ୍ରୟୋଗ

24-12-12 କି.ଗ୍ରା. ଯଥାକ୍ରମେ ଯବକ୍ଷାରଜାନ(N)-ଫସଫରସ(P)-ପଟାସ (K)

ମୂଳସାର-6-12-12 କି.ଗ୍ରା. ବୁଣିବା ପୂର୍ବରୁ

ଲଗାଇବାର 15-20 ଦିନରେ 12-0-0 ଏବଂ ଲଗାଇବାର 35-40 ଦିନରେ 6-0-0 ଯବକ୍ଷାରଜାନ ସାର ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ ।

ଅନ୍ତଃଚାଷ-

ବୁଣିବାର 3 ସପ୍ତାହ ବେଳକୁ କୋଡ଼ାଖୁସା କରି ଗଛମୂଳକୁ ମାଟି ଟେକନ୍ତୁ । 5 ସେ.ମିରୁ ଅଧିକ ଗଭୀରରେ ଖୁସାନ୍ତୁ ନାହିଁ ।

ଜଳସେଚନ- ବର୍ଷାଦିନେ ଏହି ଫସଲ ଜଳସେଚନ ଆବଶ୍ୟକ କରେନାହିଁ । ଦେବା ସମୟରେ, ମାଆ କେଣ୍ଡା ବାହାରିବା ସମୟରେ ଓ ଦାନା ପୂରଣ ସମୟରେ ପାଣିର ଅଭାବ ହେଲେ ହାଲୁକା ଜଳସେଚନ ଦେବାକୁ ହେବ । ଏହି ଫସଲ ପ୍ରାୟ 50-55 ସେ.ମି. ଜଳସେଚନ ଦରକାର କରିଥାଏ । ଜମିର ବତର ଦେଖି 15ରୁ 20 ଦିନ ବ୍ୟବଧାନରେ 5-6 ଟି ଜଳସେଚନ ଦରକାର କରିଥାଏ ।

ସମନ୍ୱିତ ରୋଗ-ପୋକ ପରିଚାଳନା

ଏହି ଫସଲରେ କାଣ୍ଡ ମାଛି, କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ଓ ଧବଳ ଭୃଙ୍ଗା ପୋକ ଏବଂ ନିମ୍ନମୁଖୀ ପତ୍ର ପୋଡ଼ା, ଆନ୍ଥ୍ରାକ୍ଲୋଜ ଓ କଳଙ୍କ ରୋଗ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ । ଏହାର ସମନ୍ୱିତ ପରିଚାଳନା ପଦ୍ଧତି ଅବଲମ୍ବନନ କରିବା ଉଚିତ୍ ।

ଖରାଟିଆ ଚାଷ କରନ୍ତୁ
ଜମିର ହିଡ଼କୁ କତିକରି ପରିଷ୍କାର ପରିଚ୍ଛନ୍ନ ଚାଷ କରନ୍ତୁ
ଉନ୍ନତମାନର ନିରୋଳା ଓ ନିରୋଗା ବିହନ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ
ସଠିକ ଦୂରତାରେ ଗଛ ଲଗାନ୍ତୁ
କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକ ଦ୍ୱାରା ଆକ୍ରାନ୍ତ ଗଛକୁ ଉପାଡ଼ି ଦୂରସ୍ଥାନରେ ପୋତି ଦିଅନ୍ତୁ ।
ଏକର ପ୍ରତି 80 କି.ଗ୍ରା. ନିମ୍ବ ପିଡ଼ିଆ ଶେଷଓଡ଼ ଛା, ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟବହାର କନ୍ତୁ ।
ପ୍ରତି କି.ଗ୍ରା. ବିହନର 4 ଗ୍ରାମ ଟ୍ରାଇକୋଡର୍ମା ଭିରିଡ଼ି କଲଚର ମିଶାଇ ବିହନ ବିଶୋଧନ କରନ୍ତୁ ।
ଏକର ପ୍ରତି 30000 ଟ୍ରାଇକୋଗ୍ରାମା ଚିଲୋନିସ୍ ଅଣ୍ଡା ପରାଶ୍ରୟକୀଟ ପ୍ରତି ସପ୍ତାହରେ ଥରେ ଲଗାତର 3 ଥର ଛାଡ଼ନ୍ତୁ ।
କାଣ୍ଡମାଛି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣିରେ 2 ମି,ଲି ୱାମ୍ବାଡ଼ା ସାଇହାଲୋଥିନ୍ କରନ୍ତୁ । 5 % ଇ.ସି. ମିଶାଇ ପତ୍ର ସିଞ୍ଚନକରନ୍ତୁ । କାଣ୍ଡବିନ୍ଧା ପୋକ ଓ ଧବଳ ଭୃଙ୍ଗ ନିୟୋନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ 4 କି.ଗ୍ରା ଫିପ୍ରୋନିଲ 4% ଜି. ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ ।
ଉପରୋକ୍ତ 3ଟି ରୋଗର ନିୟୋନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣିରେ 3 ଗ୍ରାମ ମାନକଜେବ 50 % WP କିମ୍ବା 2.5 ଗ୍ରାମ ଥାୟୋଫେନେଟ୍ ମିଥାଇଲ୍ 70 % WP ମିଶାଇ ପତ୍ର ସିଞ୍ଚନ କରନ୍ତୁ ।

ଅମଳ-

8-10 କ୍ୱିଣ୍ଟାଲ ମଞ୍ଜି /ଏକର ପ୍ରତି MSP(2022-23 Kharif) Rs.2350/- Qt

ଆୟ-

19,000/ଏକର

ବ୍ୟୟ-

ପ୍ରାୟ 15,000/-

ମିଲେଟ ସମ୍ପର୍କରେ ଅଧିକ ଜାଣନ୍ତୁ ।

ଜାଣନ୍ତୁ କିଛି କୃଷି ସୂଚନା

Source: RRTTSS, Sundargarh, Kirei