ମିଶନ ଶକ୍ତି

ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବିକାଶମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପ । ଏହା ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ମହିଳାଙ୍କ ଅର୍ଥନୈତିକ ସଶକ୍ତୀକରଣ ସେମାନଙ୍କ ସାମାଜିକ ସଶକ୍ତୀକରଣରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥାଏ । ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସ୍ୱାଧୀନ ରୋଜଗାର ଓ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ସକ୍ଷମ କରି ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ୱାଧୀନତା ହାସଲ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯାଇଛି । ତେଣୁ ମିଶନ ଶକ୍ତି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅଧୀନରେ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି)କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ଦେବା ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ରଣନୀତି ଭାବରେ ୨୦୦୧ ମସିହାରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇଥିଲା ।

“ମିଶନ ଶକ୍ତି” ହେଉଛି ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି)ର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ମାଧ୍ୟମରେ ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ମିଶନ ଯାହା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ଦିବସର ପୂର୍ବ ସଂଧ୍ୟାରେ ଅର୍ଥାତ୍ ରାଜ୍ୟରେ ୨୦୦୧ ମାର୍ଚ୍ଚ ୮ ତାରିଖରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ମିଶନ ଶକ୍ତିର ସ୍ପଷ୍ଟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ରହିଛି ଋଣ ଏବଂ ବଜାର ସଂଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରି ଲାଭଦାୟକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ମାଧ୍ୟମରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସଶକ୍ତ କରିବା । ମିଶନ ଶକ୍ତି ଅଧୀନରେ ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ମାଧ୍ୟମରେ ମହିଳାଙ୍କ ସଶକ୍ତୀକରଣ ସରକାରଙ୍କ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । ସମୟକ୍ରମେ ଅଧିକରୁ ଅଧିକ ମହିଳା ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜିର ଏଥିରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବେ ବୋଲି ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ।

ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ବ୍ଲକ ଓ ସହରାଞ୍ଚଳ ସ୍ଥାନୀୟ ସଂସ୍ଥାରେ ପ୍ରାୟ ୭୦ ଲକ୍ଷ ମହିଳାଙ୍କୁ ୬ ଲକ୍ଷ ଗୋଷ୍ଠୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନର ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜିଗୁଡିକର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ନୂତନ ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ଗଠନକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ, ବର୍ଷ ସାରା ନିରନ୍ତର ପ୍ରୟାସ ଏବଂ ତଦାରଖ କରାଯାଉଛି । ଏଥିପାଇଁ ମହିଳା ଓ ଶିଶୁ ବିକାଶ ଓ ମିଶନ ଶକ୍ତି ବିଭାଗ ଅଧୀନରେ ଏକ ପୃଥକ ମିଶନ ଶକ୍ତି ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଗଠନ କରାଯାଇଛି।

ଫୋକସ୍ ର ପ୍ରମୁଖ କ୍ଷେତ୍ର

• ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ଗଠନ ଓ ସୁଦୃଢ଼ୀକରଣ: ଓଡ଼ିଶାରେ ମିଶନ ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାୟ ୬ ଲକ୍ଷ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ (ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି) ଗଠିତ ଓ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ ହୋଇଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରାୟ ୭୦ ଲକ୍ଷ ମହିଳା ସଦସ୍ୟ ଅଛନ୍ତି ।
• ଗ୍ରାମପଞ୍ଚାୟତ, ବ୍ଲକ ଓ ଜିଲ୍ଲା ସ୍ତରରେ ଡବ୍ଲ୍ୟୁଏସ୍ଏଚଜି ଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ସେମାନଙ୍କୁ ସଂସ୍ଥାଗତ କରିବା
• ଗୋଷ୍ଠୀ ଭିତ୍ତିକ ସଂଗଠନ (ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ମହାସଂଘ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ) ର ଦକ୍ଷତା ବୃଦ୍ଧି ଜୀବିକାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକର ସ୍ଥାୟୀତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏକତ୍ରୀକରଣ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରୟାସକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା
• ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ଏସ୍ ଏଚ୍ ଜି ଉତ୍ପାଦଗୁଡ଼ିକର ବଜାର ସଂଯୋଗ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା
• ଜୀବିକା ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ପାଇଁ ମହିଳାମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସାମାଜିକ ଅଧିକାର ଉପରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ଆନ୍ତଃ-ଏଜେନ୍ସି ସମନ୍ୱୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା
• ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଆର୍ଥିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ସହ ଯୋଡ଼ିବା: ମିଶନ ଶକ୍ତି ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟାଙ୍କ ଋଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହିତ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଛନ୍ତି। ଦକ୍ଷ ଏସଏଚଜି ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ନିୟମିତ ବୈଠକ, ଋଣ ଏବଂ ଥ୍ରିଫ୍ଟସ୍, ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଋଣ, ଠିକ୍ ସମୟରେ ଏବଂ ନିୟମିତ ଋଣ ପରିଶୋଧ ଏବଂ ନିୟମିତ ରେକର୍ଡ଼ ରଖିବା ଭଳି ସ୍ଥାୟୀ ଅଭ୍ୟାସକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରାଯାଏ ।
• ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ: ଡବ୍ଲ୍ୟୁଏସ୍ଏଚଜି ଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ମୂଳ ବା ପ୍ରାଥମିକ ଅର୍ଥ ଏବଂ ରିଭଲ୍ଭିଂ ପାଣ୍ଠି ଯୋଗାଣ, କ୍ରେଡିଟ୍ ଲିଙ୍କେଜ୍ ର ସୁବିଧା, ସୁଧ ଛାଡ଼ ଯୋଜନା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା, ରିଭଲଭିଂ ପାଣ୍ଠି ମାଧ୍ୟମରେ ବିଏଲଏଫର ଆର୍ଥିକ ସୁଦୃଢ଼ୀକରଣ ଏବଂ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରେ ଆର୍ଥିକ ସାକ୍ଷରତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଭଳି ପଦକ୍ଷେପ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଆର୍ଥିକ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି।
• ନୀତି ପ୍ରଣୟନ ଓ ଓକିଲାତି: ମିଶନ ଶକ୍ତି ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କ ସହଯୋଗରେ ବିଦ୍ୟମାନ ସରକାରୀ ନୀତିଗୁଡ଼ିକର ବିଶ୍ଳେଷଣ, ନୀତିଗତ ବ୍ୟବଧାନ କୁ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ଜୀବିକା, ଅର୍ଥ ଏବଂ ବିକାଶ ମୂଳକ ପଦକ୍ଷେପରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟ ସ୍ରୋତରେ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ନୀତିଗତ ପଦକ୍ଷେପ ସୁପାରିଶ କରିବାରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସାମିଲ ହୋଇଛି ।
• ମହିଳା ସଶକ୍ତୀକରଣ ପାଇଁ ମିଶନ ଶକ୍ତି ଉଭୟ ହ୍ୱିସଲ ବ୍ଲୋଅର ଏବଂ ମଶାଲଧାରୀ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରୁଛି । ଏହା ଏକ ନ୍ୟାୟସଂପନ୍ନ ସମାଜ ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସାମ୍ନାକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ପ୍ରଦାନ କରେ ଯେଉଁଠାରେ ମହିଳାମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ମତ ରଖିପାରିବେ ।
• ଲିଙ୍ଗଗତ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା: ଲିଙ୍ଗଗତ ଭେଦଭାବ ଏବଂ ସାମାଜିକ କୁସଂସ୍କାର ସମ୍ପର୍କିତ ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକୁ ମିଶନ ଶକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ନିଆଯାଏ ଏବଂ ଏହିପରି ରାଜ୍ୟ ଏକ ନୂତନ ପିଢ଼ିର ମହିଳା ନେତ୍ରୀଙ୍କ ଆବିର୍ଭାବ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସହଜ କରେ | ଏହା କେବଳ ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ରାଜନୈତିକ ସଶକ୍ତୀକରଣ ଆଣିନାହିଁ ବରଂ ଲିଙ୍ଗ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କହିବା ଏବଂ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ଜଡିତ ହେବାର ସୁଯୋଗ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଛି ।
• ରାଜ୍ୟରେ ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ଆନ୍ଦୋଳନ ଦୁଇ ବର୍ଷ ରେ ୨ ଲକ୍ଷ ଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠନ ର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ମିଶନ ଶକ୍ତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ୨୦୦୬-୦୭ ସୁଦ୍ଧା ୨,୪୮,୬୮୯ ମହିଳା ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ ଗଠନ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ୨୦୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ସୁଦ୍ଧା ଏହା ୩,୧୪,୬୪୬କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି। ନୂତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାଳୟ ଗଠନ ପରେ ୨୦୧୭ ଏପ୍ରିଲରୁ ମିଶନ ମୋଡରେ ଅତିରିକ୍ତ ୨,୮୭,୩୬୭ ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ଗଠନ କରାଯାଇଛି । ୭୦,୦୦,୦୧୦ ମହିଳାଙ୍କୁ ନେଇ ୬,୦୨,୦୧୩ ଟି ଡବ୍ଲୁଏସଏଚଜି ସହ ମିଶନ ଶକ୍ତି ରାଜ୍ୟରେ ଏକ ନୀରବ ବିପ୍ଳବ ରେ ପରିଣତ ହୋଇଛି ।

ମିଶନ ବିବୃତି

ଆତ୍ମନିର୍ଭରଶୀଳ, ସାମାଜିକ-ଅର୍ଥନୈତିକ ସମସ୍ୟା ପ୍ରତି ସଚେତନ, ଯେଉଁଠାରେ ସହଯୋଗର ଭାବନା ରହିଛି, ଯେଉଁଠି ମହିଳାମାନେ ବିନା ବାଧା କିମ୍ବା ନିର୍ଭରଶୀଳତାରେ ନିଜ ପସନ୍ଦର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ କରିବା ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଦକ୍ଷ, ଯେଉଁଠାରେ ଲିଙ୍ଗଗତ ସମାନତା ବଜାୟ ରଖି ନେତୃତ୍ୱ ବିକାଶ ହୁଏ ଏବଂ ସର୍ବୋପରି ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅନ୍ୟର ମୂଲ୍ୟବୋଧ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ରଖନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବୃହତ୍ତର ସମାଜର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି ।

ଦର୍ଶନ

ମିଶନ ଶକ୍ତିର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେଉଛି ଓଡ଼ିଶାକୁ ଲିଙ୍ଗ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମାନ ସୁଯୋଗର ଭୂମି ରେ ପରିଣତ କରିବା ଯେଉଁଠାରେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନର ସହ ବଞ୍ଚିବା ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ସମୃଦ୍ଧି ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ ସଶକ୍ତ କରାଯାଇପାରିବ ।